Khủng hoảng quản lý cờ bạc tại Romania: Bài học cảnh tỉnh cho thị trường Việt Nam

“Khi cơ quan quản lý thất bại, người chơi và nhà nước đều chịu thiệt. Đây là bài học lớn cho các quốc gia đang phát triển thị trường cờ bạc hợp pháp, bao gồm cả Việt Nam.” – Chuyên gia phân tích ngành cờ bạc quốc tế

Sự thật đáng báo động về Cơ quan Quản lý Cờ bạc Romania

Oficiul National pentru Jocuri de Noroc (ONJN) được thành lập năm 2013 với vai trò cấp phép, giám sát và kiểm soát mọi hoạt động cờ bạc tại Romania.

Trong nhiều năm, logo của ONJN đã xuất hiện bên cạnh các cơ quan quản lý uy tín như Maltese Gaming Authority và Gambling Commission trên các trang web sòng bạc trực tuyến tại châu Âu, được xem là tiêu chuẩn vàng về an toàn người chơi và tuân thủ quy định.

Ngay cả các nhà điều hành lớn cũng bắt đầu tập trung vào Romania, với Evoke công khai chuyển hướng chiến lược toàn công ty sau khi mua lại Winner.ro vào năm 2024.

Theo báo cáo từ Regulus Partners, thị trường cờ bạc Romania được định giá 1,1 tỷ euro (1,2 tỷ USD) về doanh thu ròng và dự kiến sẽ tăng trưởng với tốc độ 13% hàng năm từ 2023 đến 2026.

Những phát hiện gây sốc từ cuộc điều tra

Tuy nhiên, báo cáo gần đây từ Curtea de Conturi Romaniei (CCR) cho thấy ONJN đã không thực hiện đúng chức năng của một cơ quan quản lý cờ bạc ở mức độ đủ.

Vào năm ngoái, CCR đã tiến hành kiểm toán tuân thủ, xem xét giai đoạn từ 2019 đến 2023.

Trong quá trình này, các kiểm toán viên công đã phát hiện “nhiều sai phạm” trong hoạt động của Văn phòng, dẫn đến một cuộc điều tra toàn diện về ONJN.

“Tại Romania, cờ bạc trực tuyến được thực hiện mà không có sự giám sát và kiểm soát của Văn phòng Cờ bạc Quốc gia (ONJN). Cuộc kiểm toán của Tòa án Kế toán tại ONJN đã phát hiện sự chênh lệch trong phí cấp phép lên đến hàng chục triệu lei, số tiền không được khai báo và nộp vào ngân sách nhà nước.”

Vấn đề cốt lõi: Tỷ lệ hoàn trả người chơi (RTP) và thuế

Vấn đề chính là sự chênh lệch giữa tỷ lệ RTP (return to player – hoàn trả cho người chơi) của các trò chơi và số thuế phải nộp cho ONJN.

Mặc dù Romania không áp đặt các giới hạn này, hầu hết các quốc gia châu Âu đều đặt tỷ lệ RTP tối thiểu từ 92%, 90%, 87% hoặc thậm chí 85%.

Điều này có nghĩa là tỷ lệ GGR (tổng doanh thu gộp) được tính ở mức 8%, 10%, 13% hoặc thậm chí 15% (phần chênh lệch lên đến 100%) của tổng số tiền cược.

Do ONJN bị cáo buộc không kiểm tra liệu tỷ lệ RTP thực tế có khớp với những gì các nhà điều hành khai báo hay không, dẫn đến việc ước tính sai lệch nghiêm trọng về số tiền doanh thu và thuế phải nộp.

Bảng ước tính thiệt hại tài chính

Năm	Ước tính phí cấp phép không khai báo (RON)	Tương đương USD
2023	1,8 tỷ	389 triệu
2022	1,2 tỷ	259 triệu
2019-2021	0,1-0,6 tỷ (hàng năm)	22-130 triệu (hàng năm)
Tổng	3,6 tỷ	Gần 1 tỷ USD

Phản ứng từ chính quyền và dư luận Romania

Kết thúc báo cáo, CCR cho biết sẽ xem xét khởi tố hình sự đối với ONJN. Nhưng đó mới chỉ là khởi đầu.

Khi thông tin này được phát hiện, phản ứng từ các cơ quan chức năng, chính trị gia và công chúng là ngay lập tức:

• Save Romania Union (USR) đã soạn thảo các biện pháp để cải tổ ngành cờ bạc

• Giới hạn chi tiêu cờ bạc 10% thu nhập

• Điều kiện mới cho giấy phép cờ bạc

• Đơn giản hóa hệ thống tự loại trừ

Adrian Giurgiu, Phó USR, nhận xét:

“ONJN hoặc là không có khả năng hoặc đồng lõa trong những tác hại của cờ bạc. Giải pháp là hạn chế mức độ chơi của người nghiện. Tại Romania, chi tiêu cho cờ bạc vượt quá ngân sách của các bộ chủ chốt, khiến cuộc chiến trở nên bất bình đẳng. Với gần một triệu người chơi tích cực, nhiều người có nguy cơ trở thành bi kịch tiếp theo.”

Biện pháp xử phạt nghiêm khắc

Nếu các nhà điều hành không tuân thủ quy định mới, họ có thể bị phạt từ 200.000 đến 500.000 RON (khoảng 43.000 đến 108.000 USD) nếu đó là lần vi phạm đầu tiên.

Tuy nhiên, nếu một nhà điều hành vi phạm lần thứ hai, các quy định đề xuất sẽ yêu cầu hủy bỏ giấy phép của họ.

USR tuyên bố rằng “cần có trách nhiệm giải trình mới để quản lý cờ bạc” vì “một triệu người chơi tích cực chi tiêu vượt quá thu nhập của họ thông qua cờ bạc.”

Nhiều bộ trưởng đã ủng hộ mức giới hạn chi tiêu cờ bạc, giới hạn một người chi không quá 10% thu nhập hàng tháng cho cờ bạc.

Bài học cho Việt Nam từ khủng hoảng Romania

Đối với Việt Nam, nơi hoạt động cờ bạc đang được kiểm soát chặt chẽ với chỉ một số hình thức được phép hoạt động hợp pháp, câu chuyện từ Romania mang đến những bài học quý giá:

1. Tầm quan trọng của giám sát hiệu quả: Cơ quan quản lý phải có khả năng giám sát thực tế, không chỉ dừng lại ở việc cấp phép.

2. Minh bạch tài chính: Cần có cơ chế kiểm tra chéo để đảm bảo các nhà điều hành khai báo chính xác doanh thu.

3. Bảo vệ người chơi: Giới hạn chi tiêu và hệ thống tự loại trừ dễ tiếp cận là công cụ quan trọng để ngăn ngừa cờ bạc có vấn đề.

“Việt Nam có cơ hội học hỏi từ những sai lầm của Romania để xây dựng một khuôn khổ quản lý cờ bạc vững chắc hơn, đặc biệt khi đang xem xét mở rộng các hoạt động cờ bạc hợp pháp trong tương lai.” – Chuyên gia tư vấn chính sách cờ bạc

Tương lai của ngành cờ bạc Romania và bài học cho thế giới

Romania không ngần ngại giải quyết vấn đề cờ bạc có vấn đề trong những năm gần đây, ngay cả khi các phản ứng có vẻ mạnh tay.

Vào tháng 10 năm ngoái, nước này đã cấm các địa điểm cờ bạc ở các thị trấn và làng mạc nhỏ có dân số dưới 15.000 người.

Với việc CCR đang xem xét khởi tố hình sự và các biện pháp cải cách đang được đề xuất, ngành công nghiệp cờ bạc Romania đang đứng trước bước ngoặt quan trọng.

Những biện pháp cải cách đề xuất

• Giới hạn chi tiêu cờ bạc 10% thu nhập

• Hệ thống tự loại trừ đơn giản hóa

• Điều kiện cấp phép nghiêm ngặt hơn

• Giám sát kỹ thuật số thời gian thực

• Xử phạt nặng đối với vi phạm

Kết luận: Cần có trách nhiệm và minh bạch

Câu chuyện từ Romania cho thấy rõ rằng ngành công nghiệp cờ bạc cần được quản lý với trách nhiệm và minh bạch cao nhất.

Khi các cơ quan quản lý thất bại trong nhiệm vụ của mình, không chỉ nhà nước bị thiệt hại về thuế mà người chơi cũng mất đi sự bảo vệ cần thiết.

Đối với những người đam mê cờ bạc tại Việt Nam, bài học quan trọng là luôn chọn các nền tảng được quản lý chặt chẽ và minh bạch, đồng thời duy trì thói quen chơi có trách nhiệm trong giới hạn tài chính của mình.

“Trách nhiệm không chỉ thuộc về cơ quan quản lý mà còn thuộc về mỗi người chơi. Chơi thông minh, chơi có trách nhiệm, và chơi trong khả năng tài chính của bạn.” – Lời khuyên từ chuyên gia cờ bạc có trách nhiệm